Konuşma ve dil, herhangi bir çocuğun gelişiminin önemli bir parçasıdır. Dil gelişimi, çocuğunuzun sosyal etkileşimlerini, davranışlarını ve akademik becerilerini etkiler.
Çocuğumun konuşma ve dil gelişiminin yolunda olup olmadığını nasıl anlarım?
Erken yaşta bebekler kendi seslerini çıkarmayı severler. Yaşlandıkça duydukları sesleri taklit etmeyi öğrenirler. Çocuğunuzun dil gelişimi hakkında endişeleriniz varsa, çocuk doktorunuzla konuşmalısınız.
Normal konuşma ve dil gelişimini gösteren kilometre taşları şunlardır:
| Yaş | Dil seviyesi |
| Doğum | Çığlıklar |
| 2-3 ay | Size cevap olarak coos, gülümsüyor |
| 6 ay | Anlamsız sesler, döner ve yeni seslere bakar |
| 8 ay | İsme tepki verir, kendini aynada tanır |
| 10 ay | Dikkat çekmek için bağırır, art arda hece kullanabilir |
| 12 ay | 1-2 kelime söyler; adı tanır; tanıdık sesleri taklit eder;nesnelere işaret eder |
| 12-17 ay | Basit talimatları anlar, tanıdık kelimeleri taklit eder, “hayır” ı anlar, “anne” “meme” ve diğer birkaç kelimeyi kullanır. |
| 18 ay | 10-20 kelime kullanır, isimler de dahil olmak üzere 2 kelimeyi birleştirmeye başlar “hepsi bitti”, “güle güle anne” ve bilinen istekleri yapmak için kelimeler kullanır; |
| 2 yıl | 2-3 kelimelik cümleler söyler; > ortalama 50 kelimeden oluşur, “bu nedir” ve “nerede” kelimesi; Vücut orhanlarını tanımlar, kitaptaki resimleri isimlendirir, “lar/ler” ekleyerek bazı çoğulları oluşturur. |
| 2,5 yıl | İsimi yerine kendini “ben” diye tanımlar; isimleri ve fiilleri birleştirir; 450 kelime kullanabilir; kısa cümleler kullanır; 3-4 renkle eşleşir, büyük ve küçük ayrımını bilir; aynı hikayenin tekrarlandığını duymayı sever. |
| 3 yıl | Bir hikaye anlatabilir; 3-4 kelimelik cümle uzunluğu; yaklaşık 1000 kelimelik kelime bilgisi; soyadı, sokak adı, çeşitli tekerlemeler, şarkı söyleyebilir. |
| 4 yıl | 4-5 kelimelik cümle uzunluğu; geçmiş zaman kullanır; renkleri, şekilleri tanımlar; “Neden?” ve “Kim?” gibi birçok soru sorar. “Umarım” gibi hayali koşullardan söz edebilir. |
Çocuğunuz bu dönüm noktalarına uymuyorsa, çocuk doktorunuzla konuşun. İlk adım çocuğunuzun işitme duyusunu kontrol ettirmektir. Tamamen iyi duyuyor gibi görünseler bile, çocuklar bunu aşmak için görsel ipuçları anlama konusunda uzmanlar. İşitme kaybını erken dönemde yakalamak önemlidir, böylece tedavi en kısa sürede başlar.
Çocuğunuzun konuşma ve dil gelişimini desteklemek için ipuçları
- Doğumda çocuğunuzla konuşmaya başlayın. Yeni doğanlarda bile işitme konuşmasından faydalanır.
- Bebeğinizin anlamsız seslerine ve gevezeliklerine cevap verin.
- Bebeğinizle basit oyunlar oynayın.
- Çocuğunuzla çok konuşun. Onlara ne yaptığınızı söyleyin.
- Kitapları sesli okuyun. Çocuğunuzun yaşına uygun kitaplar araştırın. Bebeğiniz metne ilgisini kaybederse, resimlerden bahsedin.
- Çocuğunuza şarkı söyleyin ve onlara müzik dinletin. Yeni şarkılar öğrenmek, çocuğunuzun yeni kelimeler öğrenmesine yardımcı olur ve hafıza becerilerini, dinleme becerilerini ve fikirlerin kelimelerle ifade edilmesini artırır.
- Kelime ile birlikte el kol hareketleri kullanın.
- Çocuğunuzu konuşmaya zorlamaya çalışmayın.
- Çocuğunuzun ne dediğini anlamlandırın. (Örneğin, çocuğunuz “Elmo” diyorsa, “Elma istiyorsun sanırım!” Diyebilirsiniz).
- Çocuğunuza gün içinde ne yaptığınızı, hissettiklerinizi ve duyduklarınızı anlatın.
- Çocuğunu dinle. Seninle konuştuklarında onlara bak. Cevap vermeleri için zaman verin. (Sonsuzluk gibi geliyor, ancak sessizliği doldurmadan önce 5’e, hatta 10’a kadar sayın).
- Hikâye anlatma ve bilgi paylaşımını teşvik edin.
- Çocuğunuzla bire bir oynayın ve oynadığınız oyuncaklar ve oyunlar hakkında konuşun.
- Aile gezileri planlayın. Yeni deneyimleriniz, geziden önce, gezi sırasında ve sonrasında konuşacağınız ilginç konular verir.
- Birlikte aile fotoğraflarına bakın ve onlar hakkında konuşun.
- Çocuğunuza birçok soru sorun.
- Dil bilgisi hatalarını eleştirmeyin. Bunun yerine, sadece iyi dil bilgisi modeli olun.
- Çocuğunuzun ilgi alanlarını takip edin, böylece konuştukça ilgilerini çeken etkinlikler yapabilirsiniz.
- Çocuğunuzu, dili biraz daha iyi olan çocuklarla oynatın.
Dil ve konuşma problemlerine ne sebep olur?
- Gelişimsel konuşma ve dil bozuklukları Çocuklarda konuşma / dil problemlerinin ortak bir nedenidir. Bu öğrenme bozuklukları, beynin farklı şekilde çalışmasından kaynaklanır. Çocuğunuz konuşma sesleri çıkarmakta, iletişim kurmak veya başkalarının ne söylediğini anlamakta zorlanabilir. Konuşma ve dil problemleri, genellikle öğrenme güçlüğünün en eski belirtisidir.
- İşitme kaybı genellikle göz ardı edilir ve kolayca belirlenir. Çocuğunuz konuşma / dil gecikmeli ise, işitmeleri test edilmelidir.
- Aşırı çevresel yoksunluk konuşma gecikmesine neden olabilir. Eğer bir çocuk ihmal edilir veya istismar edilirse ve diğerlerinin konuşmalarını duymazsa, konuşmayı öğrenemezler.
- Prematüre konuşma / dil problemleri de dahil olmak üzere birçok gelişimsel gecikmeye neden olabilir.
- İşitsel İşleme Bozukluğu Konuşma seslerinin kodunu çözme problemini açıklar. Bu çocuklar konuşma ve dil terapisi ile gelişebilir.
- Serebral palsi , kas distrofisi ve travmatik beyin hasarı gibi nörolojik problemler konuşma için gereken kasları etkileyebilir.
- Otizm iletişimi etkiler. Konuşma / dil / iletişim sorunları genellikle otizmin erken bir belirtisidir.
- Konuşma apraksi Çocuğun konuşma hareketlerini sıralamakta ve yürütmekte zorlandığı belirli bir konuşma bozukluğudur.
- Selektif mutizm Çocuğun belirli durumlarda, genellikle okulda konuşamadığı zamandır.
Çocuğumun bir dil problemi olup olmadığını veya sadece “gecikmiş” olduğunu nasıl anlarım?
Bir ebeveynin, çocuğun “gecikmiş” olup olmadığını söylemesi zor olabilir. Veya işitme kaybına, ifade edici bir dil bozukluğuna veya konuşmanın gecikmesine neden olan diğer nedenlere sahiptir. Eğitimli bir uzman çocuğunuzun konuşma veya dil gecikmeleri yaşayıp yaşamadığını belirlemenize yardımcı olabilir. Çocuğunuz ne kadar erken yardım alırsa, ilerleme de o kadar büyük olur.
Konuşma ve dil gecikmeleri için tedavi
Konuşma / dil problemlerini erken belirlemek önemlidir; bu nedenle çocuğunuz tedaviye başlayabilir. Tedavi mümkün olan en kısa sürede başlamalıdır. Araştırmalar, çocukların ilk kelimelerini söylemeden çok önce dil hakkında çok şey bildiğini gösteriyor. Çocuğunuzun tedaviye ihtiyacı varsa, gelişimsel olarak uygun ve kişiselleştirilmiş olmalıdır. Çocuğunuzun tedavi ekibi bir doktor, bir odyolog, bir konuşma dili patoloğu, bir meslek terapisti ve / veya bir sosyal hizmet uzmanı içerebilir.
Çocuklarla iletişim kurmanın sözsüz yolları
İşitme kaybı olan, otizm, apraksi veya benzeri sorunlar nedeniyle yeterince iletişim kurmayan çocuklar başka yöntemler kullanabilir. Bunlar işaret dilini içerir, Resim Değişimi İletişim Sistemi – Picture Exchange Communication System (PECS) ve Artırıcı ve Alternatif İletişim (Augmentative and Alternative Communication).
Derleyen: Tatlı Çocuklar | Anaokulu | Küçükçekmece
Comments are closed